Τα έντονα καιρικά φαινόμενα που
πλήττουν όλη τη χώρα τις τελευταίες ημέρες είχαν ως αποτέλεσμα κάποιοι
εργαζόμενοι να μην μπορούν να μεταβούν στην εργασία τους. Ωστόσο, αυτό δεν
σημαίνει ότι χάνουν εργασιακά δικαιώματα. Ο γενικός γραμματέας της Πανελλήνιας
Ομοσπονδίας Επιθεωρητών Εργασίας, Βασίλης Τραϊανόπουλος εξηγεί στη
συνέχεια την ισχύουσα νομοθεσία για αυτές τις περιπτώσεις:
«Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 61 του Ν.4139/2013: «Αν ο εργοδότης έγινε υπερήμερος ως προς την αποδοχή της εργασίας ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να απαιτήσει την πραγματική απασχόλησή του, καθώς και το μισθό για το διάστημα που δεν απασχολήθηκε. Δικαίωμα να απαιτήσει το μισθό έχει ο εργαζόμενος και στην περίπτωση που η αποδοχή της εργασίας είναι αδύνατη από λόγους που αφορούν στον εργοδότη και δεν οφείλονται σε ανώτερη βία. Στις ανωτέρω περιπτώσεις ο εργαζόμενος δεν είναι υποχρεωμένος να παράσχει την εργασία σε άλλο χρόνο. Ο εργοδότης, όμως, έχει δικαίωμα να αφαιρέσει από το μισθό καθετί που ο εργαζόμενος ωφελήθηκε από τη ματαίωση της εργασίας ή από την παροχή της αλλού.
«Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 61 του Ν.4139/2013: «Αν ο εργοδότης έγινε υπερήμερος ως προς την αποδοχή της εργασίας ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να απαιτήσει την πραγματική απασχόλησή του, καθώς και το μισθό για το διάστημα που δεν απασχολήθηκε. Δικαίωμα να απαιτήσει το μισθό έχει ο εργαζόμενος και στην περίπτωση που η αποδοχή της εργασίας είναι αδύνατη από λόγους που αφορούν στον εργοδότη και δεν οφείλονται σε ανώτερη βία. Στις ανωτέρω περιπτώσεις ο εργαζόμενος δεν είναι υποχρεωμένος να παράσχει την εργασία σε άλλο χρόνο. Ο εργοδότης, όμως, έχει δικαίωμα να αφαιρέσει από το μισθό καθετί που ο εργαζόμενος ωφελήθηκε από τη ματαίωση της εργασίας ή από την παροχή της αλλού.
Κατά το άρθρο 657 του Αστικού Κώδικα, αν ο εργαζόμενος εμποδίζεται να προσφέρει
την εργασία του για σπουδαίο λόγο που δεν οφείλεται σε υπαιτιότητά του,
διατηρεί την αξίωσή του στις αποδοχές, τις οποίες ο εργοδότης οφείλει να
καταβάλλει, εκτός της περίπτωσης που έχει απασχολήσει τον εργαζόμενο λιγότερες
από δέκα ημέρες.
Είναι αδιάφορο αν ο σπουδαίος λόγος αναφέρεται στο πρόσωπο του εργαζομένου και γενικότερα στη δική του «σφαίρα» ή βρίσκεται έξω από την σφαίρα του π.χ. διακοπή συγκοινωνιών λόγω κακοκαιρίας.
Η πιθανή διακοπή των συγκοινωνιών εξαιτίας σφοδρής χιονόπτωσης για παράδειγμα, και η επικινδυνότητα των δρόµων σε συγκεκριµένους νοµούς της χώρας, αποτελεί τυπική περίπτωση σπουδαίου λόγου, που δικαιολογεί, σύµφωνα µε την καλή πίστη, τη µη παροχή της εργασίας.
Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι στη περίπτωση της κακοκαιρίας έχει εφαρμογή το άρθρο 657 του Αστικού Κώδικα για ανυπαίτια αδυναμία παροχής της εργασίας, το οποίο μαζί με το άρθρο 658 Α.Κ. καθιερώνουν για την σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, εξαίρεση από τον κανόνα της κοινής απαλλαγής, που ισχύει για τις αμφοτεροβαρείς συμβάσεις (Α.Κ. 380).
Όσον αφορά στη λειτουργία της επιχείρησης από τον εργοδότη, οι άσχημες καιρικές συνθήκες δεν αποτελούν γεγονότα ανωτέρας βίας, με μία πιθανή εξαίρεση τις υπαίθριες εργασίες, όπου πρέπει να συνεκτιμηθούν όλες οι περιστάσεις, δεδομένου ότι δεν ήταν απρόβλεπτο γεγονός ούτε απολύτως ακαταμάχητο, σύμφωνα με τους κανόνες της κοινής πείρας, την οποία μπορεί να υπολογίσει ο εργοδότης.
Ο εργοδότης μπορούσε να εκτιμήσει την επερχόμενη και προαναγγελθείσα χιονόπτωση ή το ισχυρό ψύχος και να λάβει μέτρα άκρας επιμέλειας και σύνεσης, όπως προβλέπει η Νομολογία, για να παραμείνει σε λειτουργία η επιχείρησή του, παρά τις δυσκολίες.
Επίσης σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ο εργοδότης οφείλει να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα υγείας και ασφάλειας στους τόπους εργασίας και στην περίπτωση της κακοκαιρίας.
Το γεγονός ότι κάποιες επιχειρήσεις πιθανόν παραμείνουν κλειστές γεγονός που οφείλεται κυρίως στην εκτίμηση των εργοδοτών ότι δεν θα υπάρχει επαρκής πελατεία ή (και) προσέλευση των εργαζομένων, δεν αίρει την υπερημερία του εργοδότη (υποχρέωση καταβολής αποδοχών στον εργαζόμενο).
Ενδεχόμενη απαλλαγή του εργοδότη από την υποχρέωση για καταβολή του μισθού του εργαζομένου, του οποίου η εργασία προσωρινά ματαιώθηκε, καταλήγει, σε τελευταία ανάλυση, σε μετάθεση του κινδύνου που από τη φύση της σύμβασης εργασίας (διευθυντικό δικαίωμα κ.α ) φέρει ο εργοδότης και δεν είναι δυνατόν να μεταβιβαστεί στους ώμους του εργαζομένου.
Η παροχή, την οποία ο εργαζόμενος οφείλει από τη σύμβαση, συνίσταται στην εργασία αυτή καθεαυτή και όχι σε συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Ο εργοδότης, αντιστοίχως, με την αντιπαροχή του αμείβει την εργασία και όχι την ανάληψη κινδύνων. Ο μισθός, που λαμβάνει ο εργαζόμενος, δεν αντισταθμίζει τους κινδύνους στους οποίους αυτός εκτίθεται κατά την εκτέλεση της εργασίας του, μέσα σε συνθήκες, τις οποίες, αποκλειστικά, διαμορφώνει και επηρεάζει ο εργοδότης. Ο εργοδότης, ο οποίος αποκομίζει το όφελος από την παροχή εργασίας, οφείλει να φέρει και τους συναφείς με αυτήν κινδύνους , αναλαμβάνοντας τον επιχειρηματικό κίνδυνο της οικονομικής δραστηριότητας (άρθρο 332 Α.Κ).
Η επιθυμία όμως του νομοθέτη προβλέπει ρητώς ότι ο εργαζόμενος πρέπει να διατηρήσει σε τέτοιες περιπτώσεις τα μέσα για την συντήρησή του, ως εκδήλωση πρόνοιας γι’ αυτόν, με την αναγκαστικού δικαίου ρύθμιση του άρθρου 61 του Ν.4139/2013, σύμφωνα με την οποία ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να απαιτήσει τον μισθό, μη υποχρεούμενος σε παροχή της εργασίας σε άλλο χρόνο, δεδομένου ότι δεν θεωρούμε ότι οι κακές καιρικές συνθήκες συνιστούν γεγονός ανωτέρας βίας, που καθιστά για τον εργοδότη αδύνατη την αποδοχή της εργασίας από τον εργαζόμενο».
Είναι αδιάφορο αν ο σπουδαίος λόγος αναφέρεται στο πρόσωπο του εργαζομένου και γενικότερα στη δική του «σφαίρα» ή βρίσκεται έξω από την σφαίρα του π.χ. διακοπή συγκοινωνιών λόγω κακοκαιρίας.
Η πιθανή διακοπή των συγκοινωνιών εξαιτίας σφοδρής χιονόπτωσης για παράδειγμα, και η επικινδυνότητα των δρόµων σε συγκεκριµένους νοµούς της χώρας, αποτελεί τυπική περίπτωση σπουδαίου λόγου, που δικαιολογεί, σύµφωνα µε την καλή πίστη, τη µη παροχή της εργασίας.
Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι στη περίπτωση της κακοκαιρίας έχει εφαρμογή το άρθρο 657 του Αστικού Κώδικα για ανυπαίτια αδυναμία παροχής της εργασίας, το οποίο μαζί με το άρθρο 658 Α.Κ. καθιερώνουν για την σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, εξαίρεση από τον κανόνα της κοινής απαλλαγής, που ισχύει για τις αμφοτεροβαρείς συμβάσεις (Α.Κ. 380).
Όσον αφορά στη λειτουργία της επιχείρησης από τον εργοδότη, οι άσχημες καιρικές συνθήκες δεν αποτελούν γεγονότα ανωτέρας βίας, με μία πιθανή εξαίρεση τις υπαίθριες εργασίες, όπου πρέπει να συνεκτιμηθούν όλες οι περιστάσεις, δεδομένου ότι δεν ήταν απρόβλεπτο γεγονός ούτε απολύτως ακαταμάχητο, σύμφωνα με τους κανόνες της κοινής πείρας, την οποία μπορεί να υπολογίσει ο εργοδότης.
Ο εργοδότης μπορούσε να εκτιμήσει την επερχόμενη και προαναγγελθείσα χιονόπτωση ή το ισχυρό ψύχος και να λάβει μέτρα άκρας επιμέλειας και σύνεσης, όπως προβλέπει η Νομολογία, για να παραμείνει σε λειτουργία η επιχείρησή του, παρά τις δυσκολίες.
Επίσης σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ο εργοδότης οφείλει να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα υγείας και ασφάλειας στους τόπους εργασίας και στην περίπτωση της κακοκαιρίας.
Το γεγονός ότι κάποιες επιχειρήσεις πιθανόν παραμείνουν κλειστές γεγονός που οφείλεται κυρίως στην εκτίμηση των εργοδοτών ότι δεν θα υπάρχει επαρκής πελατεία ή (και) προσέλευση των εργαζομένων, δεν αίρει την υπερημερία του εργοδότη (υποχρέωση καταβολής αποδοχών στον εργαζόμενο).
Ενδεχόμενη απαλλαγή του εργοδότη από την υποχρέωση για καταβολή του μισθού του εργαζομένου, του οποίου η εργασία προσωρινά ματαιώθηκε, καταλήγει, σε τελευταία ανάλυση, σε μετάθεση του κινδύνου που από τη φύση της σύμβασης εργασίας (διευθυντικό δικαίωμα κ.α ) φέρει ο εργοδότης και δεν είναι δυνατόν να μεταβιβαστεί στους ώμους του εργαζομένου.
Η παροχή, την οποία ο εργαζόμενος οφείλει από τη σύμβαση, συνίσταται στην εργασία αυτή καθεαυτή και όχι σε συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Ο εργοδότης, αντιστοίχως, με την αντιπαροχή του αμείβει την εργασία και όχι την ανάληψη κινδύνων. Ο μισθός, που λαμβάνει ο εργαζόμενος, δεν αντισταθμίζει τους κινδύνους στους οποίους αυτός εκτίθεται κατά την εκτέλεση της εργασίας του, μέσα σε συνθήκες, τις οποίες, αποκλειστικά, διαμορφώνει και επηρεάζει ο εργοδότης. Ο εργοδότης, ο οποίος αποκομίζει το όφελος από την παροχή εργασίας, οφείλει να φέρει και τους συναφείς με αυτήν κινδύνους , αναλαμβάνοντας τον επιχειρηματικό κίνδυνο της οικονομικής δραστηριότητας (άρθρο 332 Α.Κ).
Η επιθυμία όμως του νομοθέτη προβλέπει ρητώς ότι ο εργαζόμενος πρέπει να διατηρήσει σε τέτοιες περιπτώσεις τα μέσα για την συντήρησή του, ως εκδήλωση πρόνοιας γι’ αυτόν, με την αναγκαστικού δικαίου ρύθμιση του άρθρου 61 του Ν.4139/2013, σύμφωνα με την οποία ο εργαζόμενος έχει δικαίωμα να απαιτήσει τον μισθό, μη υποχρεούμενος σε παροχή της εργασίας σε άλλο χρόνο, δεδομένου ότι δεν θεωρούμε ότι οι κακές καιρικές συνθήκες συνιστούν γεγονός ανωτέρας βίας, που καθιστά για τον εργοδότη αδύνατη την αποδοχή της εργασίας από τον εργαζόμενο».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου