ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΣ

Μακρόνησος. Το θανατονήσι

26/05/1947: Ανοίγει το κολαστήριο της Μακρονήσου, ο μεγαλύτερος τόπος μαρτυρίου, φυσικής και ψυχικής εξόντωσης του αστικού κράτους, αλλά και κορυφαίο σύμβολο των αλύγιστων της ταξικής πάλης.

Από τη Μακρόνησο πέρασαν συνολικά πάνω από 100.000 θεωρούμενοι ως «επικίνδυνοι» οπλίτες και αξιωματικοί, καθώς και πολίτες, κομμουνιστές, ΕΑΜίτες ή άνθρωποι που συνδέονταν απλώς με συγγένεια ή υπόνοια με το ΚΚΕ-ΕΑΜ, ανάμεσα τους, τον Πρόεδρο και άλλα μέλη της Eνωσης Eμποροϋπαλλήλων.

Σύντομα ιστορικά στοιχεία για τα στρατόπεδα της Μακρονήσου

1946: Δημιουργούνται Πειθαρχικά Τάγματα – Στρατόπεδα «επικίνδυνων» δημοκρατικών φαντάρων στο Λιόπεσι, Λάρισα, Ντουντουλάρ Θεσσαλονίκης.

1947: Μεταφέρονται αυτά τα Τάγματα διαδοχικά στο Μακρονήσι, προς αναμόρφωσιν. Ετσι δημιουργείται το ΑΕΤΟ (Α΄ Ειδικό Τάγμα Οπλιτών), το ΒΕΤΟ, το ΓΕΤΟ. Ταυτόχρονα δημιουργείται και το Γ΄ Κέντρο Παρουσιάσεως Αξιωματικών.

1948: Στις 29 Φλεβάρη και 1η Μάρτη γίνεται η μεγάλη σφαγή στο ΑΕΤΟ. Εκατοντάδες οι νεκροί (πάνω από 300) και οι τραυματίες. Μετά τη σφαγή των στρατιωτών ο Βασιλικός Επίτροπος παραπέμπει 116 στρατιώτες – κρατούμενους του ΑΕΤΟ στο Εκτακτο Στρατοδικείο για… σύσταση μαχητικής ένοπλης ομάδας, κατάληψη της στρατιωτικής εξουσίας, βιαιοπραγίες εις βάρος αξιωματικών κλπ. Επιβλήθηκαν βαριές ποινές.

Τον Μάρτη δημιουργείται η ΣΦΑ (Στρατιωτικές Φυλακές Αθηνών) για τα Εκτακτα Στρατοδικεία. Εποίσης δημιουργείται το Στρατόπεδο Πολιτικών Εξορίστων. 
Τον Νοέμβρη αρχίζει το μεγάλο όργιο βασανισμών στη ΣΦΑ που συνεχίστηκε μέχρι τον Γενάρη του 1950 οπότε δολοφόνησαν εν ψυχρώ τον ήρωα Δημήτρη Τατάκη, συνδικαλιστικό στέλεχος των ναυτεργατών.

Δημήτρης Τατάκης

                                                                                                                                            
1949: Μεταφέρονται προς αναμόρφωσιν ομαδικά οι χιλιάδες εξόριστοι από Ικαρία, Λήμνο, ΑηΣτράτη, με βάση το ΟΓ Ψήφισμα που πρόβλεπε τη βαθμιαία μεταφορά στο θανατονήσι όλων των κρατουμένων από όλες τις φυλακές της χώρας. Από τους πρώτους μεταφέρονται στη ΣΦΑ οι ανήλικοι κρατούμενοι από τη Γιούρα.

Τον Οκτώβρη αρχίζει το πογκρόμ εναντίον των πολιτικών εξόριστων.

1950: Τον Γενάρη μεταφέρονται και οι γυναίκες εξόριστες από το Τρίκερι (περίπου 1200 γυναίκες. Ανάμεσά τους μωρομάνες, ηλικιωμένες, βαριά άρρωστες).

1954: Ουσιαστική κατάργηση του Μακρονησιού, το οποίο όμως με ελάχιστους στρατιώτες διατηρείται ως το 1958.

Η Μακρόνησος είναι ένα άγονο και άνυδρο νησί, ιδιαίτερα αφιλόξενο, ξηρό και βραχώδες. Απέχει μόλις 5 χιλιόμετρα από το Λαύριο. Από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα δεν κατοικήθηκε ποτέ. Τα μνημεία της Μακρονήσου δείχνουν ότι αυτή ήταν μόνο τόπος λατρείας. Σε τούτο εδώ τον τόπο μόνο θεοί και δαίμονες μπορούν να ζήσουν κι ανάμεσά τους μερικές χιλιάδες απλοί και συνηθισμένοι άνθρωποι του λαού, ευάλωτοι στις κακουχίες, που όμως μέσα τους έκαιγε η φωτιά του δίκιου και η θέληση για αγώνα, τόσο ώστε μπόρεσαν να επιζήσουν και να φανερώσουν τις απίστευτες δυνάμεις που κρύβει ο Ανθρωπος μέσα του όταν αποφασίσει να ζήσει όρθιος.

Α.Β.Γ.
Μια και μάθαμε, σύντροφοι, να πεθαίνουμε
Μάθαμε και να ζούμε, σύντροφοι.

Από το «Πέτρινος Χρόνος» του Γιάννη Ρίτσου

Γιώργος Φαρσακίδης | Μακρόνησος

 http://makronissos.net/makronissos/art/yorgos-farsakidis/?lang=el#

 

Δελτίο ταυτότητας Γ. Ρίτσου

Γυναίκες εξόριστες από το Τρίκερι

Το καψόνι της πέτρας

22-6-2015 προσκυνάμε στην Μακρόνησο

από μέλη της Ένωσης Εμποροϋπαλλήλων

Οι βασανιστές στην Μακρόνησο

Ο Μάρκος Καστρίτσης:

Λοχαγός του ΒΕΤΟ και βασανιστής του γραφείου Α2.

Δημήτριος Ιωαννίδης: Βασανιστής του ΑΕΤΟ

Π. Σκαλούμπακας  διοικητής Γ΄ τάγματος

Ο Μπαϊρακτάρης (αριστερά) και ο Βασιλόπουλος

Βιβλίο: ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΣ – Ιστορικός Τόπος, εκδόσεις ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ, 2002